Những câu chuyện về nhà Monoslov - 03

Quân đội Soviet hoàn toàn bị động ở chiến trường Afghanistan với sự vô phương trong việc tái xây dựng quân đội Afghanistan cũng như lôi cuốn sự ủng hộ của người dân, khiến họ phải dùng chính lực lượng của mình trong những trận chiến với quân Mujahideen, trong tình thế hoàn toàn bất lợi về địa hình và khí hậu. Afghanistan là một nơi đồi núi với rất nhiều cát và cái nóng cháy da cháy thịt. Nhưng những thứ đó chưa phải thứ đáng sợ nhất. Thứ đáng sợ nhất ở Afghanistan là màn đêm đen dày đặc.

Ban đêm ở chiến trường Afghanistan là một trải nghiệm không mấy bình yên đối với những người lính Soviet. Trong cuộc chiến này, những người Mujahideen sử dụng cách đánh du kích, và bóng đêm là đồng minh đắt giá của họ. Có những đêm tối trời, một vài tốp phiến quân chợt hiện ra giữa màn đêm đen, với những tà áo chùm đen của họ, cứ lúc ẩn lúc hiện như những bóng ma. Họ bất ngờ tấn công nhằm vào các quân nhân Soviet, rồi nhanh chóng tan biến vào màn đêm, như thể chưa từng xuất hiện.

Đó là một đêm sáng trăng, so với những đêm khác thì tương đối an toàn. Fyodor Monoslov ngồi cạnh cửa lều chỉ huy, cùng với một điếu thuốc trên tay. Ông hồi tưởng về cha. Ngày cha ông trở về từ Thế Chiến, ông ấy cũng hút rất nhiều thuốc. Fyodor lúc ấy còn rất trẻ, thứ mà ông biết lúc đó chỉ đơn giản là hút thuốc rất có hại cho sức khỏe. Ông từng tỏ ra khó chịu về chứng nghiện thuốc của cha mình. Nhưng đến khi bước chân sang vùng đất này, ông mới hiểu được áp lực của con đường binh nghiệp. Và rồi không biết từ khi nào, ông cũng nghiện thuốc. Đôi lúc ông cũng tự cảm thấy khó chịu với cái thói quen tai hại này, nhưng ông thật sự không có cách nào khác để giải tỏa áp lực.

Rồi Fyodor nghĩ tới Dominik và Yegor, hai người thuộc cấp vừa mới qua đời của mình. Nghĩa vụ của người lính là phải thượng tuân quân lệnh. Mặc cho bản chất của cuộc chiến có ra sao, họ cũng phải lao vào, và chấp nhận rủi ro phải nằm xuống. Ngay cả ông cũng thế. Nếu có một ngày thần chết gọi tên ông, ông cũng phải bỏ lại tất cả mà đi theo tiếng gọi đó.

Rồi ông nghĩ đến Mikhail, đứa con trai bé bỏng đang ở nhà chờ ông về. Thằng bé rất thông minh lanh lợi. Mikhail mang tất cả các vẻ đẹp đặc trưng qua nhiều đời nhà Monoslov. Thằng bé sở hữu một đôi mắt xanh ngả xám tinh anh. Mái tóc màu bạch kim của thằng bé luôn được cắt và chải gọn. Và nhờ ơn Chúa, căn bệnh máu khó đông của ông nội Seryozha không di truyền qua Fyodor và Mikhail, vì thế thân hình của thằng bé cũng không quá ốm yếu.

Chỉ có một điều khiến Fyodor đắn đo suy nghĩ, chính là nguồn gốc thân phận thật sự của nhà Monoslov kể từ đời của cha ông, Seryozha Monoslov. Cha ông đã giữ kín nguồn gốc của gia đình cho tới tận ngày cuối cùng của cuộc đời ông ấy. Và di nguyện của ông là Mikhail cũng có quyền được biết về nguồn gốc của mình. Chỉ là Fyodor cũng không thể biết được rằng liệu ông có thể toàn mạng trở về mà nói cho Mikhail về nguồn gốc của mình hay không. Ông sợ là một lần sơ sẩy nào đó, ông nằm lại nơi này, thì sự thật kia sẽ mãi mãi theo ông đi đến thế giới bên kia.

Nghĩ suy một lúc, Fyodor lấy ra một mảnh giấy và một cây viết. Đành thế, ông cần phải viết lại những gì ông cần nhắn gửi đến con trai của mình, niêm phong nó lại và giữ kín bên mình. Nếu lỡ không may ông không thể trở về, thì ông sẽ nhờ người mang lá thư này về trao lại cho Mikhail.

Màn đêm tĩnh lặng bao trùm lấy không gian xung quanh. Ánh sáng từ chiếc đèn nhỏ leo lói toả ra mờ đục. Các lều dành cho binh lính đã tắt đèn. Chỉ còn những người lính đứng trên vọng gác phía ngoài xa là còn thức. Hiện tại cũng đã gần đến nửa đêm. Vạn vật đều mang một sự tĩnh lặng. Dường như ta có thể nghe thấy cả tiếng đầu bút của Fyodor lướt trên mặt giấy. Đây là lần đầu tiên ông trút hết nỗi lòng của mình vào một lá thư. Một lá thư chỉ được gửi đi khi ông nằm xuống giữa chiến trường.

Từng dòng tâm sự được giãi bày dưới ngòi bút của Fyodor. Sương đêm buông dần xuống, vương trên mái tóc đã lấm tấm bạc của ông. Càng viết, cảm xúc của Fyodor càng trào dâng. Ở những dòng thư gần cuối, đã xuất hiện vài vết nước rơi trên trang giấy, thấm mờ những con chữ. Một lần hiếm hoi trong đòi, người lính cứng cỏi ấy cuối cùng cũng rơi lệ trong thầm lặng.

Nhắc lại khung cảnh đó, tôi cũng bất giác đưa tay lên lau đi giọt nước mắt lăn xuống má. Đêm hôm đó, tôi vô tình tỉnh giấc khi trời đã quá nửa đêm. Không thể ngủ lại, tôi đành ra ngoài sân doanh trại đi dạo. Đó cũng là lúc tôi thấy Fyodor bỏ lá thư vào phong bì, niêm phong lại bằng một chút sáp nến. Tôi lục tìm trong túi áo, thật may là cái bi đông nhỏ vẫn còn hơn phân nửa.

Tôi tiến lại ngồi xuống bên cạnh Fyodor. Ông quay sang nhìn tôi một cái, rồi cất lá thư vào túi áo. Tôi đưa cho ông cái bi đông rồi mở lời.

– Đồng chí viết thư về cho gia đình à?

Fyodor bật ra một tiếng cười trầm đục. Đón lấy cái bi đông của tôi, ông hớp lấy một ngụm.

– Không hẳn. Lá thư này chỉ được gửi đi nếu tôi nằm lại nơi này. Có thể xem là thư tuyệt mệnh cũng được.

Tôi nhận lại cái bi đông, rồi cũng làm một hớp. Thứ chất lỏng cay nồng đó chảy vào sâu trong cổ họng, tạo một cảm giác khoan khoái lạ thường.

– Đồng chí đừng bi quan như thế. Rồi chúng ta sẽ trở về Nga thôi. Hãy cứ đặt niềm tin vào Chúa. Ngài sẽ che chở chúng ta.

Đó là một đêm tháng Hai năm 1987, tôi thật sự không thể ngờ rằng chỉ hai tháng sau, Fyodor Monoslov thật sự đã nằm lại mảnh đất Afghanistan này. Và tôi chính là người được ông giao phó đem lá thư được viết vào đêm hôm ấy cùng với di nguyện của ông về cho người con trai duy nhất.

Tôi nhìn lá thư hiện đang nằm trên bàn trà, vẫn còn nguyên vết sáp nến niêm phong. Fyodor căn dặn tôi rằng hãy nói với Mikhail đọc nó ở một nơi kín đáo. Tôi chưa từng có ý tò mò xem liệu rằng lá thư viết điều gì. Tôi tôn trọng Fyodor. Vì thế, tôi đã bảo Mikhail hãy đọc nó sau khi tôi đã rời đi. Đến mãi tận sau này, tôi mới được biết tóm tắt nội dung của lá thư. Mikhail sau này đã cho tôi biết rằng lá thư đó viết về một bí mật của gia đình Monoslov, một bí mật mà những người con nhà Monoslov chỉ được biết khi thế hệ cha ông đã đi đến chặng cuối cùng của cuộc đời.

Tôi không hỏi, và Mikhail cũng không tiết lộ bí mật đó là gì. Nhưng tôi hiểu, có lẽ sẽ tốt hơn cho gia đình nhà Monoslov khi bí mật đó mãi mãi được giữ kín.